Anadolu coğrafyası, İlk Çağ’dan yakın tarihimize kadar geçen süreçte,medeniyeti ağırlamış ve bunlara ev sahipliği yapmıştır. Üç tarafının denizlerle çevrili olması, Avrupa ve Afrika arasında deniz ve kara yoluyla kolayca bağlantı kurulması, verimli toprağı, olumlu iklim şartları ve bol su kaynaklarına sahip olması nedeniyle Anadolu, adeta uygarlıkların beşiği olmuştur.
Anadolu, Asya kıtasının en batısında yer olmasından dolayı eski zamanlarda ’Küçük Asya’ olarak adlandırılmıştır. Anadolu’nun, Anadolu olarak anılmaya başlaması ise Romalılarla beraber olmuştur. Romalılar Anadolu’ya, ’Güneşin doğduğu yer’ anlamını taşıyan ’Anatolia’ demişlerdir. Anadolu coğrafyası, tarih boyunca birçok istila ve göçe maruz kalmıştır.
Arkeolojik kazılara ve diğer birçok bilimsel araştırmaya bağlı olarak, İlk Çağ (MÖ 2.bin-Mö.600 yılları arasında) Anadolu medeniyetleri şu şekildedir; Hititler, Hattiler, Frigler, Lidyalılar, İyonyalılar ve Urartular. Bunların dışında Anadolu; Perslere (M.Ö 543-333), İskender İmparatorluğu’na, Roma İmparatorluğu’na, Bizans’a (395-1071), Selçuklu ve Osmanlı İmparatorluğu’na ev sahipliği yapmıştır.
Türkiye’de şimdiye kadar bulunmuş 180 tane antik kent, ören yeri ve höyük bulunmaktadır. Bulundukları iller ile ülkemizdeki antik kentler ve höyükler şöyledir:
Abonuteikhos - İnebolu, Kastamonu
Acemhöyük - Yeşilova, Aksaray
Adramytteion- Burhaniye, Balıkesir
Afrodisias - Karacasu, Aydın
Aigai - Manisa
Aizanoi - Çavdarhisar, Kütahya
Akalissus - Kumluca, Antalya
Alabanda - Çine, Aydın
Alacahöyük - Alaca, Çorum
Alexandria Troas - Bozcaada, Çanakkale
Alinda - Karpuzlu, Aydın
Alişar Höyüğü - Yozgat
Allianoi - Bergama, İzmir
Altıntepe - Üzümlü, Erzincan
Amorium - Emirdağ, Afyon
Amos - Marmaris, Muğla
Amyzon - Koçarlı, Aydın
Anavarza - Kozan, Adana
Anemurium - Anamur, Mersin
Ani Harabeleri - Kars
Antigonia - Antakya, Hatay
Antiochia Caesaria - Yalvaç, Isparta
Antiochia ad Cragum - Gazipaşa, Antalya
Antiochia ad Orontem - Antakya, Hatay
Antiochia ad Pyramum - Karataş, Adana
Antiochia ad Taurum - Gaziantep
Antiphellos - Kaş, Antalya
Apameia Kibotos - Dinar, Afyonkarahisar
Apollonia - Kaş, Antalya
Apollonis - Akhisar, Manisa
Ariassos - Antalya
Arsamosata - Elazığ
Arslantepe Höyüğü- Malatya
Arykanda - Finike, Antalya
Arymaxa - Dalaman, Muğla
Assos - Ayvacık, Çanakkale
Akhyraous - Balıkesir
Aspendos - Serik, Antalya
Aşıklı Höyük - Aksaray
Ataernus - Dikili, İzmir
Blaundos - Uşak
Beycesultan - Çivril, Denizli
Büklükale Höyüğü - Karakeçili, Kırıkkale
Bybassios - Marmaris, Muğla
Cafer Höyük - Malatya
Castabus - Marmaris, Muğla
Cedrae - Sedir Adası, Muğla
Ceramus - Muğla
Colybrassus - Alanya, Antalya
Coba Höyük - Gaziantep
Comona - Tufanbeyli, Adana
Corydella - Kumluca, Antalya
Çatalhöyük - Konya
Çayönü - Ergani, Diyarbakır
Daskyleion - Güney Marmara, Balıkesir
Dalisandus - Mut, Mersin
Dara - Artuklu, Mardin
Didyma - Didim, Aydın
Domuztepe - Osmaniye
Edessa - Şanlıurfa
Efes - İzmir, Selçuk
Elaiussa Sebaste - Silifke, Mersin
Erine - Marmaris, Muğla
Ersele Höyük - Ortaköy, Aksaray
Ersele Yeraltı Şehri - Ortaköy, Aksaray
Erymna - Antalya
Erythrae - Çeşme, İzmir
Etenna - Manavgat, Antalya
Euthenna - Marmaris, Muğla
Euromos - Milas, Muğla
Faustinopolis - Ulukışla, Niğde
Gagae - Kumluca, Antalya
Gambrion - Kınık, İzmir
Gargara - Küçükkuyu, Çanakkale
Germanicia - Dulkadiroğlu, Kahramanmaraş
Gordion - Polatlı, Ankara
Göbeklitepe - Şanlıurfa
Göktepe - Bodrum, Muğla
Gözlükule Höyüğü - Tarsus, Mersin
Gryneion - Aliağa, İzmir
Hacılar Höyük - Burdur
Halikarnassos - Bodrum, Muğla
Hamaxia - Alanya, Antalya
Hasankeyf - Hasankeyf, Batman
Harput - Elazığ
Harran - Harran, Şanlıurfa
Hattuşaş - Boğazkale, Çorum
Herakleia - Milas, Muğla
Herakleia Pontiki - Karadeniz Ereğli, Zonguldak
Heraion-Teikhos - Tekirdağ
Hierapolis - Denizli
Hydas - Marmaris, Muğla
Hydai - Milas, Muğla
Idryos - Antalya
Iotape - Alanya, Antalya
Istlada - Kaş, Antalya
İdebessiois - Kumluca, Antalya
İsinda - Kaş, Antalya
İskila - İskilip, Çorum
İasos - Milas, Muğla
İrenopolis, İsauria - Ermenek, Karaman
İssos - Erzin, Hatay
İvriz - Halkapınar, Konya
Kadyanda - Fethiye, Muğla
Kallimache - Fethiye, Muğla
Kalynda - Ortaca, Muğla
Kahintepe - Araç, Kastamonu
Kaman Kalehöyük - Kaman, Kırşehir
Kandyba - Kaş, Antalya
Kanlıdivane - Erdemli, Mersin
Kaunos - Dalaman, Muğla
Karaduvar - Mersin
Karatepe - Kadirli, Osmaniye
Kardiya - Gelibolu, Çanakkale
Karkamış - Karkamış, Gaziantep
Kayaköy - Fethiye, Muğla
Kelenderis - Aydıncık, Mersin
Keraitae - Bucak, Burdur
Kerkenes - Yozgat
Kisthene - Gömeç, Balıkesir
Kibira - Gölhisar, Burdur
Klazomenai - Urla, İzmir
Knidos - Datça, Muğla
Komana Pontiki - Tokat
Korikos - Erdemli, Mersin
Kremna - Bucak, Burdur
Krya - Fethiye, Muğla
Kyaenai - Kaş, Antalya
Kyllandos - Ula, Muğla
Kyme - Aliağa, İzmir
Kizikos - Erdek, Balıkesir
Kültepe - Kayseri
Labranda - Milas, Muğla
Laertes - Alanya, Antalya
Lagina - Yatağan, Muğla
Lamus - Alanya, Antalya
Lebedos - Seferihisar, İzmir
Limantepe - Urla, İzmir
Letoon - Seydikemer, Muğla
Limira - Finike, Antalya
Laodikeia - Denizli
Lyrnai - Fethiye, Muğla
Magarsa - Karataş, Adana
Magnesia ad Meandrum- Germencik, Aydın
Magnesia ad Sipylum - Manisa
Mallus - Karataş, Adana
Maşat Höyük - Zile, Tokat
Melanippe- Kumluca, Antalya
Metropolis- Torbalı, İzmir
Mezgitkale - Silifke, Mersin
Milet - Didim, Aydın
Miletepolis - Mustafakemalpaşa, Bursa
Mira - Demre, Antalya
Misis - Ceyhan, Adana
Mokissos - Aksaray
Myndos - Bodrum, Muğla
Myriandos - İskenderun, Hatay
Myus - Söke, Aydın
Neapolis, Pisidya - Antalya
Nephelis - Gazipaşa, Antalya
Nerik - Vezirköprü, Samsun
Nicomedia - İzmit, Kocaeli
Nikopolis - Şebinkarahisar, Giresun
Nysa - Sultanhisar, Aydın
Oinoanda - Muğla
Olympos - Kumluca, Antalya
Panionion - Aydın
Patara - Kaş, Antalya
Pedesa - Bodrum, Muğla
Perge - Aksu, Antalya
Pepuza - Karahallı, Uşak
Pergamon - Bergama, İzmir
Perinthos - Marmaraereğlisi, Tekirdağ
Perperene - Bergama, İzmir
Pessinus - Sivrihisar, Eskişehir
Phaselis - Kemer, Antalya
Phokaia - Foça, İzmir
Physkos - Marmaris, Muğla
Pınara - Fethiye, Muğla
Pompeiopolis - Taşköprü, Kastamonu
Priene - Söke, Aydın
Prusias Ad Hypium - Konuralp, Düzce
Pygela - Kuşadası, Aydın
Rhodiapolis - Kumluca, Antalya
Rhosus - Arsuz, Hatay
Sagalassos - Ağlasun, Burdur
Samosata - Samsat, Adıyaman
Saranda - Marmaris, Muğla
Sardis - Salihli, Manisa
Sarissa - Altınyayla, Sivas
Seleucia Pieria - Samandağ, Hatay
Seleukia Lybre - Manavgat, Antalya
Selge - Manavgat, Antalya
Selinus - Gazipaşa, Antalya
Sestos - Eceabat, Çanakkale
Side Antik Kenti - Side, Antalya
Sillyon - Serik, Antalya
Sirkeli Höyüğü - Ceyhan, Adana
Smyrna - İzmir
Soli - Mezitli, Mersin
Stratonikeia, Karya - Yatağan, Muğla
Stratonikeia, Lidya - Kırkağaç, Manisa
Syedra - Alanya, Antalya
Şarhöyük - Eskişehir
Tavium - Yozgat
Teos - Seferihisar, İzmir
Tell Tayinat Höyüğü - Reyhanlı, Hatay
Telmessos - Fethiye, Muğla
Telmissus - Bodrum, Muğla
Termera - Bodrum, Muğla
Termessos - Antalya
Thiatira - Akhisar, Manisa
Tille Höyük - Kâhta, Adıyaman
Tlos - Fethiye, Muğla
Tralleis - Aydın
Tripolis - Tirebolu, Giresun
Truva - Çanakkale
Tuşpa - Van
Tyana - Kemerhisar, Niğde
Uzuncaburç - Silifke, Mersin
Xanthos - Kaş, Antalya
Yeşilova Höyüğü - Bornova, İzmir
Yazılıkaya - Boğazkale, Çorum
Yumuktepe - Mersin
Zeleia - Gönen, Balıkesir
Zeugma - Nizip, Gaziantep
Zincirli Höyük - İslahiye, Gaziantep
Ziyaret Tepe Höyüğü - Bismil, Diyarbakır
