Adalet Bakanlığı’nın gündeminde olan ve Yargı Reformu Strateji Belgesi’nde açıkça hedef olarak belirtilen “bono evrakının kayıt altında üretilmesi” düzenlemesinin pakete girmemesi, başta ticaretin kalbi konumundaki Gaziantep olmak üzere iş dünyasında hayal kırıklığı yarattı.
Dijital alışverişlerden mal alım-satımına kadar pek çok alanda yaygın olarak kullanılan senetlerde yaşanan sahtecilik olaylarının artması, özellikle KOBİ’ler, esnaf ve sanayiciler açısından ciddi riskler doğuruyor. Türkiye’nin en önemli üretim ve ihracat merkezlerinden biri olan Gaziantep’te, senede dayalı ticaretin yaygın olması nedeniyle belirsizlik iş çevrelerini yakından ilgilendiriyor.
Gaziantep’te Güven Sorunu Büyüyor
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan Yargı Reformu Strateji Belgesi’nde yer alan, “hukuki güvenliğin artırılması için bono evrakının kayıt altında üretilmesi sağlanacaktır” hedefi doğrultusunda yaklaşık bir yıldır somut bir adım atılması bekleniyordu. Ancak Adalet Bakanlığı’nın uzun süredir üzerinde çalıştığı bu düzenleme, beklentilerin aksine 11. Yargı Paketi taslağında yer almadı.
İş dünyasında, paketin İcra ve İflas Kanunu bölümünde senetlere ilişkin ek bir düzenleme yapılabileceği konuşulsa da, şu an için net bir adım atılmış değil. Daha önceki yargı paketlerinde de benzer bir düzenlemenin yer almaması, Gaziantep’teki tüccar ve sanayicilerin tepkisini artırdı.
Hukukçulardan “Filigranlı Senet” Uyarısı
Hukukçu Faruk Karahan, senet sahteciliğinin yalnızca bireysel mağduriyetlere yol açmadığını, ticari hayatın güven zeminini de sarstığını belirterek şu değerlendirmede bulundu:
“Son yıllarda senet sahteciliği suçlarında gözle görülür bir artış var. Türkiye'de ticaretin yoğun olduğu şehirlerde bu durum, alacak-borç ilişkilerini doğrudan etkiliyor. Borç ilişkilerindeki güvenin yeniden tesis edilebilmesi için filigranlı senet uygulamasına bir an evvel geçilmesi ve buna ilişkin yasal altyapının oluşturulması zaruridir. 11. Yargı Paketi’nde yer almaması halinde, 12. Yargı Paketi’nde mutlaka senet sahteciliğini önleyecek düzenlemeler bulunmalıdır.”
Karahan, Türk Ceza Kanunu’nun 204. maddesinde resmî belgede sahtecilik suçunun düzenlendiğini ve bu suçun cezasının 2 yıldan 5 yıla kadar hapis olduğunu hatırlattı.
“Mahkemelerin Yükünü de Azaltır”
Hukukçu Aylin Esra Eren ise filigran ya da karekod uygulamasının uzun süredir Adalet Bakanlığı’nın gündeminde olduğunu belirterek, düzenlemenin hayata geçmesi halinde yargı süreçlerinin de hızlanacağını söyledi. Eren, “Bu uygulama sayesinde ‘belge sahte mi değil mi’ tartışmaları yerine, doğrudan doğrulama yapılabilir. Kayıt altına alınan senetler, pek çok dolandırıcılık girişiminin önüne geçecektir” dedi.
Uzmanlardan Vatandaşa ve Esnafa Uyarı
Uzmanlar, özellikle Gaziantep’te yoğun şekilde kullanılan senetlere karşı vatandaş ve esnafı dikkatli olmaları konusunda uyardı. Kargo teslim fişleri ve benzeri belgelere imza atmanın hukuken zorunlu olmadığını vurgulayan uzmanlar, farkında olmadan atılan imzaların ileride sahte senet iddialarına zemin hazırlayabileceğini belirtti.
Sahte senet mağduru olan kişilerin ise hukuki yollara başvurabileceği, senedi imzalayan kişinin temel borç ilişkisine dayanan bir borcunun bulunmadığına dair dava açma hakkı olduğu ifade edildi.
Gaziantep İş Dünyası Düzenleme Bekliyor
Ticaret, sanayi ve ihracat kenti Gaziantep’te iş çevreleri, senede dayalı ticarette güvenin yeniden tesis edilmesi için filigranlı senet uygulamasının bir an önce hayata geçirilmesini istiyor. İş dünyası temsilcileri, yasal boşluğun devam etmesi halinde hem ticari ilişkilerin hem de ekonomik güven ortamının zarar göreceği uyarısında bulunuyor.
