Papa Francis’in vefatının ardından yapılan övgü dolu yorumların yanı sıra, mağdurlardan gelen tepkiler dikkat çekti.
Papa’nın, suistimalleri örtbas eden yapıyı kökten değiştiremediğini belirten mağdurlar, bu durumun "papalığının trajedisi" olduğunu dile getirdi.
2002 yılında Boston Globe gazetesinin yaptığı haberlerle ortaya çıkan sistematik istismar vakaları, yıllar içinde Vatikan’ın kapısına kadar ulaştı.
Papa Francis, 2013 yılında göreve geldiğinde, Kilise içindeki istismar suçları hâlâ güncelliğini koruyordu.
Ancak Papa, konunun sistematik boyutunu kavramakta geç kaldı ve failler ile onları koruyanlara karşı net bir tutum sergilemekte yetersiz bulundu.
SKANDALLAR ZİNCİRİ
Papa Francis’in papalığının ilk yıllarında yaşanan bazı gelişmeler kamuoyunun tepkisini çekti. ABD’nin Pennsylvania eyaletinde binlerce çocuğun din görevlileri tarafından istismar edildiği ortaya çıkmış, Washington Başpiskoposu Theodore McCarrick’in istismar suçlamaları sonrası görevden alınması ve daha sonra kardinalliğinin düşürülmesi süreci yaşanmıştı.
Şili’deki Katolik Kilisesi merkezine yapılan polis baskını ve Avustralya’da bir başpiskoposun istismarı örtbas etmekten mahkûm edilmesi de gündeme oturmuştu.
2018 yılında ise Papa’nın yakın çevresinden Kardinal George Pell, çocuk istismarı suçlamasıyla hüküm giyen en üst düzey Katolik yetkili oldu.
Pell’in mahkûmiyeti daha sonra bozuldu, ancak olay kamuoyunda büyük yankı uyandırdı.
Francis, Şili’de istismarla suçlanan Piskopos Juan Barros’u uzun süre savunmuş, ancak 2018’deki Şili ziyaretinin ardından tutumunu değiştirmiş ve ülkedeki tüm piskoposların istifasını almıştı.
REFORM GİRİŞİMLERİ YETERSİZ KALDI
Papa Francis, istismar vakalarına karşı Kilise içi reformları hayata geçirmeye çalıştı. 2019 yılında tüm din görevlilerine cinsel istismar ve üstünün örtülmesini kilise yetkililerine bildirme zorunluluğu getiren bir kararname yayımladı.
Ancak bu düzenleme, yetkililerin hukuki makamlara bildirimde bulunmalarını zorunlu kılmıyor, sadece kilise içi mekanizmaları öne çıkarıyordu.
Mağdur temsilcileri, bu adımları yetersiz buldu. Ending Clergy Abuse (ECA) adlı kuruluş, Francis’in papalığını "kararlı bir mücadele verilmediği" gerekçesiyle eleştirdi. SNAP (Din Adamları Tarafından İstismara Uğrayanlar Ağı) da “çocuklar ve savunmasız yetişkinlerin korunmasında başarısızlık” vurgusu yaptı.
YENİ PAPA NE YAPMALI?
Papa Francis’in vefatının ardından toplanacak kardinaller meclisi, yeni papa seçimine hazırlanırken, gözler bu süreçte de mağdurların beklentilerine çevrildi.
ECA, yeni papanın “sıfır tolerans politikası” uygulaması, istismarın üstünü örten kişilerin görevden alınması ve kamuoyuna açık hesap verilmesini sağlayacak adımlar atması gerektiğini belirtti.
SNAP Başkanı Shaun Dougherty ise “Bir sonraki papa, verilen sözlerin yerine getirileceği bir dönemin kapılarını açmalıdır” dedi.
Katolik Kilisesi’nde çocuklara yönelik istismar skandallarının oluşturduğu travma hâlâ etkisini sürdürürken, Papa Francis’in ardından göreve gelecek yeni liderin bu sorunla nasıl mücadele edeceği merakla bekleniyor.