Almanya’nın önde gelen gazetelerinden Frankfurter Allgemeine Zeitung (FAZ), Avrupa ülkelerinin hukuken mümkün olmasına rağmen Türkiye’nin yeşil pasaport uygulamasına müdahale etmeye cesaret edemediğini analiz etti.
Gazeteye göre Ankara, yeşil pasaport üzerinden Avrupa’ya vizesiz geçişin anahtarını elinde tutuyor ve bu durum Brüksel’in de işine geliyor. Bu tablo, Gaziantep başta olmak üzere Türkiye genelindeki yeşil pasaport sahiplerini doğrudan ilgilendiriyor.
Türkiye anahtarı bırakmıyor
FAZ’ın değerlendirmesinde, Türkiye’nin yeşil pasaport (özel pasaport) uygulamasıyla Avrupa Birliği’ne vizesiz giriş yapabilen geniş bir kesimi zaten kapsadığı vurgulandı.
Devlet memurları, belediye başkanları, akademisyenler, avukatlar, denetçiler, yüksek ihracat hacmine sahip şirket temsilcileri ve ailelerinin bu haktan yararlandığı hatırlatıldı. Gaziantep’te görev yapan kamu yöneticileri, ihracatçılar ve akademisyenler de bu kapsama giriyor.
Avrupa dengeyi koruyor
Haberde, Avrupa Birliği’nin yeşil pasaportların sayısı ve kapsamı konusunda Türkiye’den daha fazla şeffaflık talep ettiği ancak konuyu sert bir krize dönüştürmekten özellikle kaçındığı ifade edildi. Diplomatik çevrelerde durumun “bilinçli şekilde muğlak bırakıldığı” yorumu öne çıktı.
“Vize serbestisi dosyası beklemede”
Frankfurter Allgemeine Zeitung, AB’nin temmuz ayında Türkiye’ye teknik görüşmeleri yeniden başlatma teklifinde bulunduğunu ancak vize serbestisi dosyasının siyasi riskler nedeniyle bilinçli şekilde askıda tutulduğunu yazdı.
Yeşil pasaport sayısı Avrupa’yı şaşırtıyor
Haberde, yeşil pasaport sayısına ilişkin net bir rakam bulunmadığına dikkat çekildi.
2019’da 1,7 milyon olarak paylaşılan sayının hızla arttığı, yalnızca 2023’te 1,8 milyon yeni yeşil pasaport basıldığı aktarıldı. Temmuz 2024 itibarıyla ise yeşil pasaport sayısının normal pasaportları geçtiği bilgisine yer verildi.
Yetki var ama cesaret yok
AB ülkelerinin bu pasaportları tanımama yetkisine sahip olduğu ancak bugüne kadar hiçbir ülkenin bu yönde adım atamadığı hatırlatıldı. Göç uzmanı Gerald Knaus, yeşil pasaport sahiplerinin iltica başvurusu yapmaması ve kalış sürelerini aşmamasının Avrupa’yı rahatlatan temel unsur olduğunu belirtti.
“Tipik Türkiye-Avrupa dengesi”
Alman gazetesine göre mevcut tablo, “tipik bir Türkiye-Avrupa dengesi”ni yansıtıyor. Avrupa, sınırlı bir vizesiz geçiş karşılığında siyasi açıdan riskli vize serbestisi tartışmasından uzak duruyor. Aynı zamanda bu sistem, halihazırda yoğun olan konsoloslukların yükünü de azaltıyor.
Ankara’nın kartı güçlü
FAZ analizinde, Türkiye’nin vize serbestisi için gerekli birçok kriteri yerine getirmiş olmasına rağmen süreci kendi lehine zamana yaymayı tercih ettiği değerlendirmesi yapıldı.