Nevşehir’de 2022 yılında trafiğe kapatılan yolun altından 5. yüzyıla uzanan nekropol alanı bulundu. Yapılan kazılarda bu güne kadar 50 ye yakın mezar ve çok sayıda obje gün yüzüne çıktı. Kazılarda bulunan objelerin yaklaşık bin 500 yıllık olduğu değerlendiriliyor.
Kapadokya’nın eşsiz coğrafyasını şekillendiren sadece peribacaları değil, aynı zamanda toprağın derinliklerinde gizlenen tarihi miraslar da oluyor. Bu kapsamda, Göreme ile Ortahisar arasındaki ulaşımı sağlayan ve 2022 yılında trafiğe kapatılan kara yolunda başlatılan arkeolojik kazılar, bölgenin bilinmeyen geçmişine ışık tuttu.
Nevşehir Müze Müdürlüğü ile Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi’nin bilimsel danışmanlığında yürütülen çalışmalarda, bugüne kadar kayaya oyulmuş mezarlar, kilerler, yaşam alanları ve yaklaşık 50 mezardan oluşan geniş bir nekropol alanı gün yüzüne çıkarıldı. Yapılan incelemeler, alanın Milattan Sonra 5. yüzyıla kadar uzanan bir yerleşim geçmişine sahip olduğunu ortaya koydu.
Kazı Başkanı ve Nevşehir Müze Müdürü Gökhan Maskar, alanda ulaşılan keşiflerin Kapadokya tarihi açısından büyük önem taşıdığını ve bölgenin bilinen tarihinden daha geriye gittiğini söyledi. Maskar, "2022 yılından bu yana sürdürdüğümüz kurtarma kazılarında 50’ye yakın mezar tespit ettik. Bu mezarların önemli bir kısmı bölgede ilk kez görülen türden yapılar. 2025 yılında yapılan çalışmalarda, yerleşimin 10-11. yüzyıldan daha da eskiye gittiğini, Milattan Sonra 5. yüzyıla tarihlendiğini tespit ettik. Yapılan çalışmalar sırasında ortaya çıkan gerek mimari ögeler gerekse arkeolojik objeler bu görüşümüzü destekliyor. Ayrıca, din adamlarına ait olduğu düşünülen mezarların yanı sıra bebek ve yetişkin definleri de söz konusu alanda açığa çıkarıldı. Röliker haçlar, sikkeler, küpeler ve bilezikler bu seneki çalışmamızdan ortaya çıkan keşifler arasında yer alıyor" dedi.
Kazılar sırasında ayrıca, geçmişte kullanılan mimari taşların daha sonraki dönemlerde mezar yapımında yeniden değerlendirildiği söyleyen Maskar "Göreme Açık Hava müzesine ulaşan ve devamında Ortahisar beldesine çıkan bir yoldu. Bu yolun trafiğe açık olması ve geçmişte yol üzerinde yapılan alt yapı çalışmaları çok fazla tahribata sebep olmuş durumda" dedi.
UNESCO’nun raporlarında "doğal dokuya zarar verdiği" gerekçesiyle kapatılması önerilen yol, Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın desteğiyle 2022 yılında kalıcı olarak ulaşıma kapatılmış, ardından kurtarma kazıları başlatılmıştı. Elde edilen keşiflerin ardından alanın arkeopark olarak düzenlenmesi, yürüyüş yolları ve cam teraslarla ziyaretçilere açılması hedefleniyor.