Zonguldak’ta düzenlenen forumda, Norveç ve Türkiye’den sektör temsilcileri Karadeniz’deki su ürünleri yetiştiriciliği ve işbirliği imkânlarını değerlendirdi.
Zonguldak’ta düzenlenen "Zonguldak Akuakültür Kontact Forum"da, çevre dostu üretim, yenilikçi teknolojiler ve uluslararası iş birliği konuları ele alındı. Zonguldak Ticaret ve Sanayi Odası’nın katkılarıyla Octo Aqua’nın ev sahipliğinde gerçekleşen etkinliğe Norveç’in Ankara Büyükelçisi Andreas Gaarder, Tarım ve Orman Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdür Yardımcısı Dr. Erdinç Güneş, Zonguldak Vali Yardımcısı Muammer Balcı ve sektörden birçok önemli isim katıldı.
"Çevre dostu sürdürülebilir aqua kültür ve toplumsal kazanımlar" temasıyla düzenlenen forumda, sektör temsilcileri, akademisyenler, yatırımcılar ve kamu otoriteleri bir araya geldi. Forum kapsamında dört panel gerçekleştirildi. Panellerde, uzman Türk ve Norveçli yetkililer; ekosistemle uyumlu kalkınma, karasal yetiştiricilik, sürdürülebilir üretim modelleri ve yatırım-ticaret köprüleri gibi konuları masaya yatırdı. Zonguldak’ta yıllık 30 bin ton kapasiteli son yetiştiriciliği alanı
Zonguldak Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Metin Demir, bölgeye yeni yatırım ve istihdam alanları kazandırma çabalarını anlattı. Demir, dört yıldır hedefleri arasında yer alan aqua kültür sektörünün bu forum sayesinde önemli bir aşamaya geldiğini belirtti ve şöyle konuştu:
"İlimizde mevcut sektörlerimizin üstüne koyacağımız yeni yatırım alanları yeni istihdam alanları, bölge insanının sosyal ve ekonomik gelişmişliğine katkı verebilecek yeni başlıklar bulma gayretindeyiz. Bugün buluşmamıza vesile olan Aqua Kültür Sektörü de bizim yaklaşık 4 yıldır hedefe koyduğumuz önemli sektörlerden birisi. Detaylı çalışmalardan sonra yer seçimi heyetinin oluşturulması, kurum görüşlerinin alınmasından sonra Zonguldak’ta yaklaşık 30 bin ton yıllık kapasiteli bir somon yetiştiriciliği alanının oluşturulabileceğini hep beraber tespit etmiş olduk. Bu potansiyelin 2026 yılı başından itibaren etap etap aşılarak yatırımların başlayacağı üretimin, istihdamın, ihracatın 2026’da bir Zonguldak’ın aqua kültür serüveninde yeni bir adım olarak start verileceğini görmüş olduk." "Türk Somonu yetiştiriciliğinde üretim kapasitemiz 150 bin ton seviyesindedir"
Tarım ve Orman Bakanlığı Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdür Yardımcısı Dr. Erdinç Güneş, Türkiye’deki su ürünleri yetiştiriciliğinin geldiği noktayı anlattı. 2024 yılında 933 bin ton seviyelerine ulaşan üretimin, planlı çalışmalarla 1 milyon tona yaklaştığını ifade etti. En fazla ihracat yapılan ülkeleri sıralayan Güneş, Türk somonu yetiştiriciliğindeki hızlı artışa dikkat çekerek şu bilgileri verdi:
"Ülkemizde su ürünleri yetiştiriciliğinin gelişimiyle üretim 1 milyon ton seviyesine ulaşmış, 2024 yılında 933 bin ton seviyelerinde gerçekleşmiştir. Türkiye’den 100’e yakın ülkeye su ürünleri ihracatı gerçekleştirilmekte toplam ihracatımızın yüzde 40’dan fazlası Avrupa Birliği ülkelerine yapılmaktadır. En fazla ihracat yaptığımız ülkeler arasında Rusya, İtalya, Yunanistan, Hollanda, İngiltere, Japonya, Amerika Birleşik Devletleri, İspanya ve Almanya gibi önemli pazarlar yer almaktadır. Geçtiğimiz yıl Çipura, Levrek, Türk Somonu ve midyede planlı üretim başlatılmış. Bu yılda alabalık planlamaya dahil edilmiştir. Su ürünleri yetiştiriciliğimizin yaklaşık yüzde 97’si planlı bir şekilde gerçekleştirilmiş olacaktır. Son yıllarda Karadeniz’de Türk Somonu yetiştiriciliği hızlı bir büyüme göstermiştir. 2016 yılında yaklaşık 4 bin ton olan üretim 2024 yılında 65 bin tona ulaşmıştır. Bugün Türk Somonu yetiştiriciliğinde üretim kapasitemiz 150 bin ton seviyesindedir. Ancak izin verilmiş kapasite artışlarıyla önümüzdeki yıllarda 200 bin tona yaklaşması beklenmektedir. Talep fazlası üretiminin önlenmesi için 2025-2027 yılı su ürünleri üretim planlanması kapsamında Türk Somonu yetiştiricilik miktarı 2025 yılı için asgari 62 bin ton azami yaklaşık 98 bin ton olarak belirlenmiştir. 2017 yılında başlatılan Türk Somonu yetiştiriciliğini geliştirme çalışmaları kapsamında Artvin ve Zonguldak arasında yer alan kıyı şeridinde potansiyel yetiştiricilik bölgeleri belirlenmiş, ilgili kurum görüşleri alınarak uygun görülen alanlar üretime kazandırılmıştır."
Zonguldak Vali Yardımcısı Muammer Balcı, Zonguldak’ın Türkiye’nin ağır sanayi ve enerji üretimindeki önemine değindi. Sadece kömürle değil, demir çelik sektörüyle de ilin en önemli merkezlerden biri olduğunu ifade etti. Balcı, "Zonguldak bu ülkenin ağır sanayi endüstrisi yatağı diyebileceğimiz illerinden bir tanesi. Ve belki en önemlisi. Çünkü tüm insanlığın ihtiyaç duyduğu enerji üretiminde ülkemizde önde gelen illerden bir tanesi. Sadece kömür değil, kömüre bağlı onunla beraber at başı giden beraber yürüyen diğer sektörler özellikle demir çelik konusunda ilimiz en önemli illerden bir tanesi" ifadelerini kullandı.
Forumun açılışında Octo Aqua Ceo’su Dr. Ertuğrul Gündoğdu, AB harici Avrupa Ülkeleri Daire Başkanı Anıl Evmez de birer konuşma yaptı. Norveç’in 50 yılı aşan aqua kültür deneyimi, Türkiye ile yeni ortaklıklara zemin hazırlıyor
Norveç Büyükelçisi Andreas Gaarder, Norveç’in aqua kültür sektöründeki yarım asrı aşan deneyiminden bahsederek, bu forumun Türkiye ve Norveç arasındaki iş birliğini güçlendireceğini belirtti. Gaarder, gazetecilere yaptığı açıklamada şunları söyledi:
"Bu aqua kültür forumunun benim için önemli bir konu. Hem Türkiye hem de Norveç’teki aktörleri bir araya getiriyor. Norveç, aqua kültür konusunda 50 yıldan fazla bir deneyimi var. Ekonomimiz açısından oldukça önemli ve teknolojik becerilere de sahip olduğunu söyleyebiliriz. Bu forum sayesinde hem verimlilik hem kalite hem de sürdürülebilirliğin artacağına inanıyorum. Bu toplantıyı sektör açısından çok önemli buluyorum. Özellikle Aqua Kültür sektörü işbirliği sektörlerimiz açısından son derece önemli. Ertuğrul beyin liderliğinde Türkiye ve Norveç’teki aktörleri bir araya getiriyor. Ticari açıdan baktığınızda ben bu işbirliğinin artacağına yönelik iyimser olduğumu söyleyebilirim. İşbirliği sadece Karadeniz’de değil Akdeniz’i de düşündüğünüz zaman işbirliğimizin artacağı alanlardan bir tanesi olarak görebiliriz."
Forumun son bölümünde düzenlenen B2B iş görüşmeleriyle, yerli ve yabancı firmalar arasında yeni ticari köprülerin kurulması hedeflendi. Bu sayede Zonguldak’ın uluslararası alanda aqua kültür için stratejik bir merkez haline gelmesi amaçlanıyor.