Troya’da 160 yılı aşkın süredir devam eden kazılar, 2025 yılında da dünya arkeoloji literatürüne girecek nitelikte bir buluntuya sahne oldu.
Kültür ve Turizm Bakanlığının "Geleceğe Miras" projesi kapsamında sürdürülen çalışmalarda, Troya uygarlığının Erken Tunç Çağı’na (M.Ö. 2.500) ait altın bir halkalı broş gün yüzüne çıkarıldı.
Toplumsal statü ve güç sembolü olarak kullanılan bu broşun yanı sıra, aynı tabakada bronz iğne ile ender rastlanan bir yeşim taşı da bulundu.
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, gün ışığına kavuşturulan yeni buluntularla ilgili olarak sosyal medya hesaplarından yaptığı paylaşımda eserlerin arkeoloji dünyası açısından önemli buluntular arasında olduğuna vurgu yaptı.
Troya Müzesi’nin eserlere ev sahipliği yapacağını belirten Ersoy’un paylaşımı şöyle:
"Troya’da 4 bin 500 yıllık altın broş ve yeşim taşı gün ışığına çıkarıldı! 160 yılı aşkın süredir süren Troya kazılarında, Erken Tunç Çağı’na tarihlenen altın halkalı broş ile son derece ender bir yeşim taşı bulundu. Dünya üzerinde bilinen sadece 3 örnekten en iyi korunmuş olan bu broş, son 100 yılın en önemli buluntuları arasında. Troya II kenti tabakalarından çıkan buluntu milattan önce 2 bin 500 yıllarına tarihleniyor. Yeşim taşı ise 4 bin 500 yıl önceki lüks tüketim ürünlerinden biri olarak dikkati çekiyor. Bu eşsiz eserler çok yakında Troya Müzesi’nde sergilenecek. Geleceğe Miras projemiz kapsamında büyük bir titizlikle çalışan Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü ekiplerimize ve emeği geçen herkese teşekkür ediyorum."
Altın broş, tipolojik ve tarihsel açıdan son 100 yılın en önemli buluntularından biri olarak değerlendiriliyor. Dünya üzerinde yalnızca üç örneği bilinen halkalı broş tipinin en iyi korunmuş örneği olması, buluntuyu benzersiz kılıyor.
Kronolojik tartışmalara son verdi
Broşun Troya II tabakalarında bulunması, uzun yıllardır süren Troya II’nin başlangıç tarihine ilişkin tartışmalara da son verdi. Daha önce MÖ 2200-2300 yılları arasına mı, yoksa daha erken bir döneme mi ait olduğu tartışılan bu evre, buluntuyla birlikte kesin biçimde MÖ 2500 civarına tarihlendi.
Aynı konteksten çıkan yeşim taşı, hazine buluntuları içinde son derece ender görülen bir örnek olarak öne çıkıyor. Muhtemelen yüzük taşı ya da süs eşyası işleviyle kullanıldığı düşünülen bu taş, 4500 yıl önce Troya’daki lüks tüketim ürünlerinden birinin parçasıydı.
Troya Müzesi’nde sergilenecek
Buluntuların, kazıların gerçekleştirildiği topraklarda sergilenmesi ilkesine uygun olarak Troya Müzesi’nde ziyarete açılması planlanıyor. Böylece eserler, çıktıkları topraklarda bilim dünyasına ve ziyaretçilere ışık tutacak.