Trabzon’un Düzköy ilçesi sınırları içerisinde yer alan Koskarlı Mağarasında 2024 yılında başlatılan bilimsel arkeolojik kazı çalışmaları sırasında bulunan çakmak taşı ve obsidyen gibi ham maddelerden üretilmiş yontma taş aletler, Trabzon’un ilk meskunlarının 10 bin yıl önce yaşadığını ortaya koyarken, bu döneme ait kalıntılar Trabzon Müzesinde sergileniyor.
Trabzon’un Ortahisar ilçesi sınırları içerisinde Geç Osmanlı Dönemi Trabzon’un en değerli sivil mimari yapılarından olan Kostaki Konağı’nda bulunan Kültür ve Turizm Bakanlığına ait Trabzon Müzesi, 2018-2024 yılları arasında süren restorasyon çalışmaları ve teşhir düzenlemesinin ardından yeniden ziyaretçileriyle buluşmaya başladı.
20. yüzyılın başlarında Trabzonlu Rum banker Konstantin Theofilaktos tarafından dönemin mimari modasına uygun olacak şekilde yaptırılan Kostaki Konağı’nın kendisi mimari tasarımı, mekânsal kurgusu ve süsleme özellikleri yönüyle bir eser olup özellikle yapının iç mekanlarının büyük bölümünde bulunan kalem işi süslemeleriyle dikkat çekiyor. Bu bakımdan etkileyici bir merdivenle ulaşılan binanın giriş katı, Kostaki Konağı’ndaki yaşamı, kullanıldığı dönemdeki halini anlatacak şekilde teşhir edildi.
Ahşap bir merdivenle ulaşılan binanın birini katı Mustafa Kemal Atatürk’ün Trabzon’a yaptığı üç ayrı ziyareti ve erken Cumhuriyet döneminde Trabzon ile özdeş olmuş Trabzonlu simalar belge, fotoğraf ve video gösterimleriyle ziyaretçilere sunuluyor. Müzede bakırcılık, çömlekçilik ve kuyumculuk gibi Trabzon etnografyasını öne çıkaran teşhirlere de yer ayrılırken, burada özellikle kentin kaybolmaya yüz tutmuş zanaatkarlıklarına vurgu yapılıyor.
Kostaki Konağı’nın bahçeden ulaşılan Arkeoloji Salonu ise ziyaretçilere tarih öncesi dönemlerden Osmanlı dönemi sonuna kadar bir zaman yolculuğu yapacak şekilde düzenlendi. İlk girişte ziyaretçileri karşılayan zaman çizelgesi Trabzon ve yakın çevresinde yaşamış kültürleri kronolojik düzende sunuluyor. Trabzon’u anlatan arkeolojik eserler üzerinden her bir düzenlemenin yapıldığı bu arkeoloji katında odalarda prehistorik, antik Yunan ve Roma, Bizans ve Osmanlı eserleri teşhir ediliyor. Antik Çağda Trabzon’da günlük yaşam ve antik denizcilikte Trabzon için kurgulanan odalar ise canlandırmalarıyla öne çıkıyor. Müzenin en yeni unsurlarından biri ise çocuklar için hazırlanan interaktif eğlen ve öğren odası. Arkeoloji katında Trabzon Müzesi tarafından kentte yapılan Trabzon Kalesi kazıları sırasında çıkan yeni buluntuların sergilenmesi de dikkat çekiyor. Toplamda 720 adet eserin sergilendiği Trabzon Müzesi, kent geçmişinin izlerini geleceğe taşıyan önemli bir kültürel merkez olma niteliği taşıyor.
Müzede yer alan eserler hakkında bilgi veren Trabzon Müze Müdürü Levent Alnıak, 30 Mayıs 2025 tarihinde açılan müzeye bugüne kadar 3 binin üzerinde ziyaretçi geldiğini söyledi. Alnıak, Akçakale’de yapılan arkeolojik çalışmalar sırasında Bizans dönemine ait eserlerin Trabzon Müzesinde sergilendiğini kaydeden Alnıak, "Akçakale’nin restorasyonuna yönelik arkeolojik çalışmalar çerçevesinde 2012-2022 yıllarında Bizans sırrı kase parçaları, tezgah ağırlığı, metal bilezikler, burgulu iğne, mühür, sikke ve daha bir çok küçük buluntu ele geçirilerek Trabzon Müzesinde sergilenmektedir. Trabzon Kalesinin bölümleri olan Aşağıhisar, Ortahisar, Yukarıhisar bilimsel arkeolojik ve kurtarma kazı çalışmaları çerçevesinde Bizans sırrı kase parçaları mühür, sikke ve benzeri bir çok küçük buluntu burada sergileniyor" dedi.
Trabzon Düzköy ilçesi sınırları içerisinde yer alan Koskarlı Mağarasında 10 bin yıl öncesine dayanan yaşam belirtileri bulunduğuna dikkat çeken Alnıak, "Trabzon ili Düzköy sınırları içerisinde yer alan Koskarlı Mağarasında 2024 yılında başlattığımız bilimsel arkeolojik kazı çalışmaları kapsamında müzeye kazandırdığımız çakmak taşı ve obsidyen gibi ham maddelerden üretilmiş yontma taş aletler Trabzonun ilk meskunlarının 10 bin yıl önce mağara tipi yerlerde yaşadığını ortaya koymuştur. Buluntular yeni açılan müzemizde yerini almıştır" diye konuştu.