Şırnak’ın Kumçatı bölgesinde çiftçiler, tescilli Dergul tahininin ham maddesi olan susamın hasadına imece usulü başladı. Bu yıl 5 bin dekar alanda ekili susamdan 300 tonun üzerinde rekolte bekleniyor.
Mayıs-haziran döneminde ikinci ürün olarak ekimi yapılan susam, eylül-ekim aylarında imece usulüyle geleneksel yöntemlerle hasat ediliyor. Çiftçiler, aileleri ve komşularıyla orakla biçip demetledikleri susamları güneş altında yaklaşık 2 hafta kuruttuktan sonra dövme işlemine alıyor. Türk Patent ve Marka Kurumunca 2023 yılında coğrafi işaret ile tescillenen, tarihi su değirmenlerinde hazırlanan Dergul (Kumçatı) tahinine rağbet artınca yöredeki çiftçiler, bu yıl 5 bin dekar alanda ikinci ürün olarak susam ekimine ağırlık verdi. Kumçatı beldesi ve civar köylerinde Gabar ve Cudi Dağı eteklerindeki arazilerde üreticilerin oraklarla imece usulü ile yaptığı susam hasadına Tarım ve Orman İl Müdürü Oktay Sezgin de eşlik etti. Sezgin, İHA muhabirine yaptığı açıklamada bu yıl 5 bin dekar alan üzerinde ikinci ürün olarak ekimi gerçekleştirilen susam hasadından 300 ton rekolte beklediklerini ifade etti. Sezgin, "Kumçatı bölgesindeki çiftçilerimiz bu yıl susam hasadına başladı. Mayıs-haziran döneminde ikinci ürün olarak bölgemizde ekilişi gerçekleşen susamın eylül-ekim döneminde hasadı yapılmaktadır. Burada hasat işlemi geleneksel usulle devam etmektedir. Bölgemizdeki çiftçilerimiz, aile üyeleri, komşularıyla imece usulüyle arazilere girerek susamlarını hasat etmektedir. Bugün görmüş olduğunuz arazide gün batımına kadar yaklaşık 20 dekarlık arazide susam hasadını hep beraber gerçekleştireceğiz. 2024 yılında Şırnak ili Kumçatı bölgesinde, lokal bir bölgedir burası, 2 bin 500 dekar susam tarımı gerçekleşti. Bu tarımda yaklaşık 175 ton susam elde ettik. Bununla beraber o bölgede ticarete konu oldu. Şırnak Dergul tahini olarak coğrafi işaret alan tahinimizin ham maddesi bölgede üretilmektedir. Susam, bu bölgede yetişmekte, bu bölgede su değirmenlerinde öğütülerek tahin haline gelmektedir. Coğrafi işareti almasıyla beraber hem bölgemizde hem de ülkemizde Şırnak Dergul tahini tüketimi artmıştır. Bu artışa bağlı olarak da 2025 yılında ekiliş alanımız 5 bin dekara ulaşmış, bu yıl da 300 tonun üzerinde bir rekolte elde etmeyi hedeflemekteyiz" dedi.
Tahin üretiminin özellikle kırsalda yaşayan kadınlara ve aile ekonomisine önemli katkı sağladığını aktaran Sezgin, "Tüketimi artan Şırnak Dergul tahini, hem bölgede hem de bölge dışında ticarete konu olmakta. İlimizde kadınlarımıza, aile ekonomisine, köylümüze, ticari anlamda katma değerli bir şekilde hane halkına değer getirmektedir. Köylülerimiz susamları hasat etmekte ve demetler oluşturmaktadır. Güneşte yaklaşık 2 hafta kuruduktan sonra dövme işlemi gerçekleştirerek, susamlar tamamen harman edilmiş olacak. Daha sonra bunun tahine giden yolculuğu başlayacaktır" ifadelerini kullandı.
Çiftçi Selahattin Demir ise susam hasadının şenlik havasında geçtiğini belirterek, "Susam hasadı imece usulü yapılıyor. Kendi akrabalarımız, komşularımızla birlikte eğlenerek, şarkı söyleyerek, piknik yaparak yapıyoruz, orakla biçiyoruz. Burada biçerdöver kesinlikle girmiyor, hiçbir makine girmiyor. Tamamıyla elle yapılıyor. Bunlar kurutulduktan sonra dövülerek soyulması, kurutulması, taşta kavrulması, ondan sonra değirmende öğütülmesi işlemleri var. Bunlar zaten sırayla yapılıyor" şeklinde konuştu.