Kaslarda ve yumuşak dokularda ağrıya neden olan kronik bir rahatsızlık olarak karşımıza çıkan fibromiyalji, genellikle mükemmeliyetçi veya A tipi kişiliğe sahip kişilerde görülüyor. Söz konusu rahatsızlığın tanı ve tedavi süreciyle ilgili bilgi veren Medicana Sağlık Grubu Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Bölümü’nden Prof. Dr. Ömer Faruk Şendur, "Büyük ölçüde gözden kaçabilen bir hastalık olan fibromiyalji, özellikle kadınlarda sık gözlenir ve tanı konmada sorun yaşanır. Genellikle ağrılar ciddiye alınmaz ve endişeler görmezden gelinir. Ancak tedavi edilmediğinde günlük hayatı olumsuz şekilde etkiler" ifadelerini kullandı.
Özellikle kadınlarda ve mükemmeliyetçi kişiliğe sahip bireylerde gözlemlenen fibromiyalji rahatsızlığına ilişkin Medicana International İzmir Hastanesi Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Ömer Faruk Şendur, fibromiyaljinin kaslarda ve yumuşak dokularda yaygın ağrı ile karakterize olan, uzun süreli kronik bir rahatsızlık olduğunu aktardı. Prof. Dr. Ömer Faruk Şendur, "Fibromiyalji uyku sorunlarına, yorgunluğa ve duygusal ve zihinsel sıkıntıya da neden olur. Fibromiyaljisi olan kişiler, fibromiyaljisi olmayan kişilere göre ağrıya daha duyarlı olabilir. En az üç ay süren ağrı ve belin hem üstünde hem de altında ve vücudun her iki tarafını da etkileyen, yaygın olarak da tarif edilir. Fibromiyalji, beyinde ağrı sinyallerinin işlenmesinde oluşan bir bozukluktan kaynaklanan bir tür ağrı sendromudur. Yaşlandıkça ağrılar ve sızılar günlük yaşamın bir parçası haline gelir. Kas sertliği ve ağrı, diğer çeşitli semptomlarla birlikte günlük aktiviteleri zorlaştırabilir" sözlerini kaydetti. En belirgin bulgusu "yorgunluk"
Fibromiyaljinin en belirgin bulgusunun "yorgunluk" olduğunun altını çizen Prof. Dr. Ömer Faruk Şendur, "Görünüşte iyi bir gece uykusundan sonra bile dinç uyanamama ve hala bitkin uyanmak belirtileri arasındadır. Ağrı genellikle yorgunluk, zorlanma veya aşırı kullanımdan sonra kötüleşir. Parmak ucuyla bastırıldığında belirli bölgeler hassaslaşır. Bu bölgelere ‘hassas noktalar’ denir. Alevlenmelerde kaslar gerilebilir veya spazm olabilir. "Fibro sis" olarak da bilinen bilişsel güçlüklerin de bu durumla ilişkili olduğunu ve hafızayı, odaklanmayı etkilediği bilinmektedir" açıklamasını yaptı. Prof. Dr. Ömer Faruk Şendur, "Uyku bozuklukları, tutukluk, baş ağrıları, ekstremitelerde karıncalanma veya uyuşma, anksiyete ve depresyon, irritabl bağırsak sendromu; ışığa, sese veya sıcaklığa karşı hassasiyet, tüm vücutta ağrı ve tutukluk, yorgunluk ve bitkinlik, ellerde ve ayaklarda karıncalanma veya uyuşma, yüzde veya çenede ağrı; karın ağrısı, şişkinlik, kabızlık ve hatta irritabl bağırsak sendromu gibi sindirim sorunları fibromiyalji belirtileridir. Ayrıca depresyon ve anksiyete, düşünme, hafıza ve
konsantrasyon sorunları, migren tipi baş ağrıları, IBS olarak bilinen bağırsak sorunları da görülebilir" sözlerini kaydetti. Yaşlandıkça yakalanma riski artar
Fibromiyalji görülebilecek risk grupları hakkında bilgi veren Prof. Dr. Ömer Faruk Şendur, "Fibromiyalji, çocuklar da dahil olmak üzere her yaştan insanı etkileyebilir. Ancak çoğu kişiye orta yaşta teşhis konur ve yaşlandıkça fibromiyaljiye yakalanma ihtimali artar. Kadınların fibromiyaljiye yakalanma ihtimali erkeklere göre daha fazladır" dedi. Fibromiyaljinin menopoz sürecinde ortaya çıkabileceğini aktaran Prof. Dr. Ömer Faruk Şendur, "Menopozun kendisi fibromiyaljiye neden olmasa da semptomlarını şiddetlendirebileceği, bu nedenle tanı ve tedavinin daha karmaşık hale gelebileceği bilinmektedir. Fibromiyalji için tanısal bir test yoktur. Ancak genellikle kan testleri yapılarak, başka bir rahatsızlığın semptomlara neden olmadığı belirlenir" şeklinde konuştu. Uyuyamazlar, gergin ve depresiftirler
Fibromiyaljinin nasıl teşhis edildiği hakkında bilgi veren Prof. Dr. Ömer Faruk Şendur, "Etkilenen birçok kişi iyi uyuyamaz, endişeli, bazen depresif veya gergin hisseder. Yorgunluk, konsantrasyon güçlüğü ve genel bir zihinsel bulanıklık hissi gibi zihinsel sorunlar yaygındır. Ayrıca fibromiyalji hastaları mükemmeliyetçidir veya A tipi kişiliğe sahiptir. Ayrıca migren veya gerilim tipi baş ağrıları, interstisyel sistit ve irritabl bağırsak sendromu yaşayabilirler. Kişiler, genellikle vücudun her iki tarafını da etkileyen karıncalanma hissi yaşayabilirler. Sağlık uzmanları genellikle hastanın öyküsünü, fizik muayenesini, röntgenlerini ve kan testlerini kullanarak fibromiyaljiyi teşhis eder. Doktorlar, özellikle yorgunluk gibi çeşitli fiziksel semptomlarla birlikte en az 3 aydır yaygın ağrısı olan kişilerde fibromiyaljiyi düşünürler. Vücudun sol ve sağ tarafında, belin üstünde ve altında, omurganın üst kısmında, göğüs duvarında, omurganın ortasında veya belde ağrı olduğunda yaygın ağrı olarak kabul edilir" diye konuştu. Fibromiyalji nasıl tedavi edilir?
Fibromiyalji tedavisi hakkında da ayrıntıları paylaşan Prof. Dr. Ömer Faruk Şendur, sözlerini şöyle tamamladı: "Fibromiyaljinin nedeni bilinmemektedir ancak etkili şekilde tedavi edilebilir. Kas-iskelet tedavisinde uzman ekiplerce uygulanır. Onaylı ilaçlar arasında duloksetin, pregabalin ve milnasipran yer alır. Fibromiyalji tedavisinde onaylanmış ilaçlar, antienflamatuar ve diğer ağrı kesiciler, antidepresanlar, düşük yoğunluklu egzersiz ve fizik tedavi, sıcak veya soğuk tedaviler, gevşeme yöntemleri, bilişsel davranışçı terapi veya duygusal farkındalık ve ifade terapisi, akupunktur ve kayropraktik veya masaj terapisi gibi alternatif tedaviler uygulanabilir. Tüm bunların dışında da hastaya aerobik egzersiz ve kas güçlendirme egzersizleri, genellikle birinci basamak sağlık hizmetlerinde veya toplum ortamlarında hasta eğitim dersleri, meditasyon, yoga ve masaj gibi stres yönetimi teknikleri, uyku kalitesini artırmak için iyi uyku alışkanlığı edinme egzersizleri, altta yatan depresyonu tedavi etmek için bilişsel davranışçı terapi (BDT) gibi yöntemler uygulanabilir."