Uzman Diş Hekimi ve Ağız Diş ve Çene Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Birkan Taha Özkan, son yıllarda hızlı kilo verme amacıyla dünya genelinde ve Türkiye’de yaygınlaşan GLP-1 reseptör agonisti içeren obezite ilaçlarının, zayıflama sürecine katkı sağlarken ağız ve diş sağlığı üzerinde ciddi yan etkiler oluşturabildiğini belirterek, "Bu ilaçların uzun vadeli kullanımı ağız kuruluğu, diş eti hastalıkları, çürük artışı ve çene kemiği erimesi gibi ciddi sonuçlar doğurabilir" dedi.
Özkan, konuyla ilgili yaptığı açıklamada, ağız kuruluğunun gözardı edilmemesi gerektiğini ifade ederek, "GLP-1 türevli ilaçlar mide boşalmasını geciktirerek tokluk hissi sağlar. Ancak bu mekanizma, tükürük salgısını azaltarak ağız kuruluğu (kserostomi) gelişimine yol açabilir. Tükürük, ağız florasını dengeler, çürükleri önler ve diş etlerini korur. 2023-2024 tarihli bilimsel çalışmalarda, GLP-1 grubu ilaç kullanan bireylerin, yüzde 30-40’ında ağız kuruluğu görüldüğü, ağız kuruluğuna bağlı diş çürüklerinde yüzde 25 artış saptandığı, 2024 Journal of Dental Research verilerine göre ise bu oran bazı hastalarda yüzde 65’e kadar çıktığı rapor edilmiştir" diye konuştu.
Özkan, sık atıştırma ve asitli gıdalara yönelimin diş minesini tehlikeye sokacağının altını çizerek şöyle devam etti:
"GLP-1 kullanıcılarında sık görülen mide bulantısı, karbonhidratlı veya asitli gıdalarla sık sık atıştırmaya neden olabilir. Bu alışkanlıklar, ağız pH’ını düşürerek diş minesinin erimesine ve çürük riskinin artmasına yol açar.
2025 Diş Hekimliği Birliği Raporu’na göre, bu ilaçları kullananlarda ağız kuruluğuna bağlı çürük insidansı yüzde 30 oranında artmıştır. Diş eti hastalıkları ve periodontitis riski artıyor. Ağız kuruluğu, bakteriyel dengeyi bozarak diş etlerinde hassasiyete, kızarıklığa ve çekilmeye neden olur. Bu durum, zamanla periodontitis adı verilen ciddi diş eti enfeksiyonlarına ve ayrıca erken diş kaybına yol açabilir. GLP-1 türevli ilaçların uzun süreli kullanımında:
diş eti hastalıklarında yüzde 35’e varan artış, dişlerin tutunduğu çene kemiğinde yoğun erime, tedavi gereksinimlerinin artması gözlemlenmiştir."
Çene kemiğinin, dişlerin sağlam durmasını sağlayan temel yapı olduğunu anlatan Özkan, "Diş eti hastalığıyla birlikte çene kemiği yoğunluğu azaldığında, implant gibi ileri tedavi yöntemleri de riskli hale gelir. Çene kemiğinde meydana gelen erime, implant tedavisini zorlaştırır, iyileşme sürecini uzatır ve enfeksiyon riskini artırır. Bu nedenle erken önlem şarttır. Yaz aylarında ağız kuruluğu daha tehlikelidir. Yaz mevsiminde artan sıcaklıklar ve terleme nedeniyle vücut sıvı kaybeder. Bu durum, zaten düşük olan tükürük salgısını daha da azaltır ve ağız kuruluğuna bağlı komplikasyonları artırır" dedi.
Özkan, kilo verme sürecinde olan hastalara şu önemli tavsiyelerde bulundu:
"Günlük su tüketimini artırın. Şekerli ve asitli gıdalardan uzak durun. Günde en az iki kez dişlerinizi fırçalayın ve diş ipi kullanın. Altı ayda bir diş hekimi kontrolüne gidin. Ağız kuruluğu hissediyorsanız mutlaka diş hekiminize danışın. Ağız sağlığı, genel sağlığın vazgeçilmez bir parçasıdır. Sağlıklı kilo vermek isteyen herkes, diş ve diş eti sağlığını ihmal etmemelidir. Tükürük bir savunma kalkanıdır; bozulursa dişleri, diş etini ve çene kemiğini tehlikeye atarsınız. Sonuç olarak kilo verme yolculuğunuzda ağız sağlığınızı kaybetmeyin. GLP-1 türevli ilaçlar, obezite tedavisinde önemli bir yer tutsa da, yan etkileri doğru yönetilmezse kalıcı diş ve çene sorunlarına yol açabilir. Kilo verme hedefi sağlıklı ağız ve çene yapısı ile desteklenmelidir."