Türk Hematoloji Derneği tarafından düzenlenen 51. Ulusal Hematoloji Kongresi kapsamında açıklamalarda bulunan Türk Hematoloji Derneği İkinci Başkanı Prof. Dr. Şule Ünal Cangül, demir eksikliği anemisi hakkında bilgiler verdi. Demir eksikliğinin halk sağlığı sorunu olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Cangül, "Demir eksikliği Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre toplumun dörtte birini etkiliyor" ifadelerini kullandı.
Türk Hematoloji Derneği tarafından düzenlenen 51. Ulusal Hematoloji Kongresi, 28 Ekim-2 Kasım tarihleri arasında Antalya’da gerçekleştirildi. Kongre kapsamında katılımcılara bilgi veren Türk Hematoloji Derneği İkinci Başkanı Prof. Dr. Şule Ünal Cangül, demir eksikliği anemisinin toplumda en sık görülen sağlık sorunları arasında yer aldığını belirtti.
Prof. Dr. Cangül, demir eksikliği anemisinin özellikle çocuklar, kadınlar ve yaşlılar arasında daha yaygın görüldüğünü vurgulayarak, şu ifadelere yer verdi: "Demir eksikliği Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre toplumun dörtte birini etkiliyor ve bazı yaş grupları bu açıdan daha da riskli. Hangi yaş grupları bunlar? Çocukluk dönemi, çocukluk döneminde de özellikle süt çocukluğu dönemi ve ergenlik dönemi. Yine onun dışında yaşlı popülasyonu, bu dönemde bazı beslenme sorunları, bağırsak kanamaları nedeniyle etkileniyor. Kadınlar da hem adet kanamaları hem de gebelik dönemlerinde demir eksikliğini artmış yatkınlığı geliştiriyorlar. Bu dönemler hem demir eksikliğinin daha da sık görüldüğü dönemler hem de sonuçlarının yine önemli olduğu dönemler. Demir eksikliği gebe kadınların yüzde 40’ında var. Doğurganlık çağında ama gebe olmayan kadınların yüzde 30’unda var. Okul öncesi çocukların da yaklaşık yarısında var."
Öğrenme ve iş yaşamını da etkiliyor
Demir eksikliğinin sadece kansızlık yapmadığına dikkat çeken Prof. Dr. Cangül, öğrenme ve bilişsel fonksiyonlar üzerindeki olumsuz etkilerine şu şekilde işaret etti. "Öğrenmeyi geciktiriyor. Odaklanmayı zorlaştırıyor. Kelime sayısı azalabiliyor, geç cümle kurulabiliyor. Okul başarısı düşüyor. İş performansı azalıyor. Egzersiz intoleransı oluyor, sosyal sonuçları da ortaya çıkıyor."
Çocuklarda sık enfeksiyon geçirme, fiziksel gelişimde gerilik, ağız köşelerinde yaralar, saç dökülmesi, nabız hızlanması ve ileri vakalarda kalp yetmezliğinin de demir eksikliğinin sonuçları arasında yer aldığını ifade eden Cangül, "Bazı çalışmalarda süt çocukluğundaki demir eksikliğinin uzun dönemde bilişsel fonksiyonları kalıcı olarak etkileyebileceğine dair görüşler var" dedi.
Önleyici programlar uygulanıyor
Prof. Dr. Cangül, Türkiye’de demir eksikliğini önlemeye yönelik yürütülen programlar hakkında da bilgi verdi. Prof. Dr. Cangül, "Demir gibi Türkiye Projesi kapsamında 2004 yılından beri aile hekimleri tarafından vaktinde doğan bebeklere 4. ayda, prematüre doğanlara ise 2. ayda demir başlanıyor ve 12. aya kadar devam ediliyor. 9. ayda tarama kan testi yapılıyor. Eğer profilaksiye rağmen demir eksikliği görülüyorsa tedavi programına alınıyorlar" dedi.
Gebelik döneminde uygulanan profilaksinin erken doğum riskini azalttığını ve bebeklerin doğum sonrası dönemde daha sağlıklı gelişmesine katkı sağladığını belirten Cangül, "Eğer bir kadın demir eksikliği olmaksızın gebeliğini tamamlarsa bebeği daha az demir eksikliği geliştiriyor" diye konuştu.
Demirden zengin gıdalar vurgusu
Demirden zengin gıdaların tüketiminin önemine işaret eden Prof. Dr. Cangül, şu önerilerde bulundu: "Beslenmede de ilk 6 ay sadece anne sütü, 2 yaşına kadar anne sütüne devam, anne sütünü artıracak programların teşvik edilmesi, onun dışında inek sütüne ilk bir yılda başlanmaması, 7. aydan itibaren yavaş yavaş demir içeriği zengin gıdaların ek gıdalara eklenmesi son derece önemli. Beslenmenin düzeltilmesi en önemli şey, demirden zengin gıdaların diyette arttırılması gerekir. Kırmızı et önemli bir demir kaynağı, bunun dışında yumurta önemli bir demir kaynağı, baklagiller, pekmez, kuru üzüm bunların da diyette bir şekilde arttırılmaya çalışılması lazım."
Demir eksikliğinin bireyin hayat boyu sağlığını ve sosyal yaşamını etkileyebildiğini vurgulayan Prof. Dr. Cangül, erken tespit ve doğru beslenmenin önemine dikkat çekti.